'De fûgels binne myn opdrachtjouwers' vertelt Richtje als je haar vraagt naar haar werk voor Landschapsbeheer Friesland. 's Ochtends rond vijf uur is ze de eerste die in de velden tussen Terwispel en Lippenhuizen ronddwaalt. Een half uur voor zonsopkomst is het piekuur, weet Richtje, 'dan sjonge de mantsjes om it hurdst om wyfkes te lokken en harren territorium ôf te bakenjen'. Als je met haar praat, zul je merken dat ze af en toe een seconde afgeleid is: 'ah der flucht in houtekster' en 'hearst dy karrekyt, dat is bysûnder dat dy hjir sit!', tussendoor hoort ze een ree in de bosjes ritselen. En passant let ze ook op de begroeing in de boomwallen: zwarte els, geoorde wilg en lijsterbes... 'Ik bin in frou dus ik kin op ferskillende dingen tagelyk lette'. lacht Richtje. Waar ze dit allemaal leerde? Niet tijdens haar studie milieukunde, nee zij had haar soortenkennis al veel eerder op orde. Met haar heit en zus de natuur in als vrijwilligers vogels tellen voor natuurbeschermingsorganisatie It Fryske Gea. Dingen die ze wilde weten vroeg ze of zocht ze op en zo vergaarde ze een enorme bak kennis.
Zuidoost-Friesland fan
Op de vraag welk gebied in Friesland ze het mooist vindt, antwoordt Richtje volmondig 'Súdeast-Fryslân'. Voor haar werk komt ze op allerlei plekken in de provincie, maar de bosrijke regio waar ze zelf opgegroeid is, wint het altijd. 'Langedike flakby Appelskea en Elsloo fyn ik prachtich' licht ze toe. Het komt daarom goed uit dat ze bij Landschapsbeheer Friesland veel monitoringwerk mag doen voor ELAN, de collectieve agrarische natuurvereniging van Zuidoost Friesland. De boeren hier onderhouden onder andere boomwallen tussen hun landerijen en Richtje mag in beeld brengen wat het effect daarvan is op de biodiversiteit. Dat doet ze door alle soorten die ze tegenkomt op een transect (een geselecteerd element dat gedurende meerdere momenten gemonitord wordt) te noteren op haar tablet in 'Fieldmaps', een systeem dat gekoppeld is aan het geografisch informatiesysteem (GIS) van Landschapsbeheer Friesland. De ene keer ligt de focus op de vogels, de andere keer zijn het juist de insecten of de vleermuizen die gespot moeten worden.
Groen moet je doen
Dat is een gevleugelde uitspraak van Richtje: als natuurliefhebber adviseert zij mensen hun tuinen te vergroenen, hup de tegels eruit en groen erin! Het bezoeken van boeren en particulieren die hun erf willen vergroenen is ook onderdeel van haar werk. Richtje geeft advies en maakt een inrichtingsplan op maat want 'As't streekeigen planten, strúken en beammen plantest, krigest folle mear ynsekten en fûgels op dyn hiem'. Dankzij de Herstel Agrarisch Cultuurlandschap Fryslân (HAC-F) regeling van Landschapsbeheer Friesland kan dit plantmateriaal in sommige gevallen ook nog zonder kosten aan grondeigenaren worden aangeboden. Zij hoeven vervolgens alleen maar volgens plan te planten en ervoor te zorgen dat het herstelde erf minimaal 10 jaar in stand gehouden wordt. Gewoon doen dus!
Contact met Richtje
Maak connectie met Richtje via Linked-in om haar werkzaamheden te volgen. Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor vergroening van uw eigen erf? Of wilt u bijvoorbeeld als vrijwilliger meehelpen aan het monitoren van de vogels in een bepaald gebied? Neem dan contact op met Richtje en haar collega's via e-mail of telefoon (0512-383800).
Paspoort
Naam: Richtje van den Berg
Werkzaam bij Landschapsbeheer Friesland: Sinds april 2023
Studie: Toegepaste ecologie
Passie: Alle soorten planten, vogels, insecten en vleermuizen