Het Friese landschap herbergt nog altijd sporen die eeuwen geleden door de toenmalige bewoners zijn achtergelaten. Iedere generatie heeft zijn stempel gedrukt op ons cultuurlandschap. Juist die gelaagdheid en de Friese diversiteit aan landschappen is nog altijd goed zichtbaar. Niet voor niets voelt de Fries zich het gelukkigst (bron: Fries Social Planbureau 2019).
Belangrijk is dat in deze eeuwenoude cultuurlandschappen een zekere logica verborgen zit tussen bodem, water en het gebruik van het landschap. Landschapsbeheer Friesland maakt deze logica zichtbaar en adviseert over het gebruik van deze historische landschapselementen en structuren in huidige vraagstukken. Door landschapshistorisch- en ontwerpend onderzoek vertellen we het verhaal van het landschap, zorgen we dat het in beleid verankerd wordt en leveren we inspiratie om cultuurhistorische elementen te integreren in het landschap van de toekomst.
Omgevingsvisies & landschapsbeleid
In het kader van de nieuwe omgevingswet stellen het Rijk, de provincies en de gemeenten een omgevingsvisie en omgevingsplan op. Binnen de ruimere fysieke leefomgeving speelt het cultuurlandschap daar een belangrijke rol in.
Het landschap is de vergaarbak waarin alle opgaven en doelen samenkomen. Vanuit een ruime ervaring kan Landschapsbeheer Friesland hier breed over adviseren. Zo kunnen we op een creatieve manier de historie van het landschap vertalen naar kernkwaliteiten en deze tegelijkertijd verbinden aan kansen in programma’s en opgaven of doorvertalen naar praktische uitvoeringsprogramma's om (met bewoners) aan de slag te gaan met het landschap.
Landschapsbiografieën & cultuurhistorisch onderzoek
We doen landschapshistorische onderzoeken voor het maken van landschapsbiografieën of cultuurhistorische quickscans, maar ook om na te denken over de toekomst van het landschap. Ook doen we onderzoek naar specifieke landschapshistorische thema’s.
Ontwerpend onderzoek: Mei it ferline foarút
Het verleden als inspiratie gebruiken voor toekomstige ruimtelijke opgaven, dat doen we in binnen de methodiek 'Mei it ferline foarút' (NL: met het verleden vooruit). Een project waarin we de wordingsgeschiedenis van het Friese landschap benutten om te werken aan krachtige, duurzame en streekeigen productie landschappen.
Voor de gehele provincie Fryslân hebben we in totaal acht chronologica's uitgewerkt. Dit zijn posters waarin de geschiedenis en de kernkwaliteiten van landschapstypen inzichtelijk zijn gemaakt. De gebruikte stempelmethodiek maakt de chronologica's inzetbaar om na te denken over de toekomstige opgaven in het ruimtelijke gebied en zorgt er tevens voor dat de ‘logica van het landschap’ wordt meegenomen.
Landschapsbeheer Friesland werkte voor de ontwikkeling van deze methodiek nauw samen met Werkend Landschap. Het projectteam bestond daarnaast uit het Kollektivenberied, It Fryske Gea, Staatsbosbeheer en de Provincie Friesland Zie ook: methetverledenvooruit.nl (nog niet online beschikbaar)
Erfgoed & cultuurhistorie in gebiedsprocessen
Bij Landschapsbeheer Friesland redeneren we vanuit de historie van het landschap en vertalen dat naar landschapstypen en kernkwaliteiten van deze cultuurlandschappen.
Wij agenderen het cultuurlandschap als verbindend thema binnen gebiedsontwikkelingen en geven daarmee richting aan de ontwikkeling. De historie van het cultuurlandschap wordt zo sturend voor een ontwikkeling in plaats van dat het achteraf wordt meegenomen. Kansen kunnen worden benut om bewuster om te gaan met het karakter van landschapselementen als drager van erfgoed en cultuurhistorie in het cultuurlandschap.
