Als we na Oudehaske rechtsaf gaan om in de richting van Sintjohannesga te rijden, wordt landschapsbeheerder Gerard Westerhuis al enthousiast: "Ik sei al, écht in fotosjeniek plakje hjirre!" En dat is niet gelogen: Greevelink Zathe, een beeldbepalende boerderij die in 1761 door een rijke veenbaas uit Giethoorn werd gekocht, trekt meteen de volle aandacht als je over De Streek rijdt.
Mislukken is beter dan niet proberen
We worden hartelijk welkom geheten door Dick en Patricia Koopmans, sinds een aantal jaren zijn zij de grutske eigenaren van een monumentale boerderij die vlakbij het Nannewiid gelegen is. Dick: "It wie hjier echt in boufal doe wy it kochten, net ien doarde deroan te begjinnen". In de woonkamer hangt een tegeltje met de wijsheid: Mislearje is folle moaier as nea besykje. En zo begon het echtpaar maar gewoon aan de grote verbouwing, een meerjarenproject. Ook de royale tuin rond het gebouw was aan onderhoud toe; 'It wie ien grutte wyldernis', aldus Patricia.
Via via naar Beetsterzwaag
In de Leeuwarden Courant hadden ze wel eens een artikel gelezen over het vergroenen van historische erven door Landschapsbeheer Friesland. Maar ze hadden niet gedacht dat hun wildernis daarvoor in aanmerking zou komen. Toen een medewerker van Stichting DBF vertelde over het project 'Herstel Agrarisch Cultuurlandschap-Fryslân 2021-2024' van Landschapsbeheer Friesland, besloot de familie Koopmans er toch eens een telefoontje naar Beetsterzwaag aan te wagen. En zo geschiedde dat Gerard Westerhuis in het najaar van 2023 bij hen over de vloer kwam.
Gedegen erfinrichtingsplan
Na een uitgebreide inventarisatie van de wensen van de familie Koopmans en het bestuderen van historische kaarten, werd er door Gerard een erfinrichtingsplan opgesteld. Hiermee kwam hij terug bij de familie en in samenspraak kwamen ze tot een definitief plan voor nieuwe beplanting rond de oude zathe. Natuurlijk konden veel bestaande bomen blijven staan; rondom de boerderij was al een volle boomsingel aanwezig en een monumentale eik langs de oprijlaan was nog goed. Daar werden door Gerard enkele nieuwe eiken naast ingetekend. Ook kwam er een rode beuk in het plan: een statussymbool in Friesland. Ooit waren rode beuken in de voortuin van pleatsen alleen voorbehouden aan welgestelde boeren, nu hebben Dick en Patricia Koopmans er één in hun voortuin pronken. De fruitbomen werden door Gerard verspreid over de voortuin ingetekend, in plaats van in lange rijen zoals de eigenaren aanvankelijk hadden bedacht. "Dit wie úteinlik better foar de sichtlinen" vertelt Dick, "dat wy binne bliid mei Gerard syn advys".
Niet wachten met de tuin
In maart 2024 hebben Patricia en Dick de bomen en struiken zelf geplant. Wel even een werkje, maar dankzij het natte voorjaar slaat het plantgoed gelijk goed aan. Als Gerard in juni 2024 komt kijken groeien er al kruisbessen aan de struiken! Dat de tuin van Greevelink Zathe nu zo snel gereed is, is echt mede te danken aan het project 'Herstel Agrarisch Cultuurlandschap-Fryslân 2021-2024'. Gerard Westerhuis: "Meastal sjochst mei dy grutte ferbouwings dat de tún as lêste oan de beurt is, en dan is it jild op". Gelukkig voor hen, voor ons als toeschouwers van het landschap én voor de vogels en insecten dat deze tuin er weer schitterend bij ligt. Dat het maar mag groeien en bloeien in Sintjohannesga!
Open Monumentendag
In september 2025 doet de familie Koopmans mee aan de Open Monumentendag en is Greevelink Zathe voor iedereen te bezoeken.
Ook deelnemen aan het project?
Heb je ook een (woon)boerderij op een historische locatie in Friesland? Dat wil zeggen een locatie buiten de bebouwde kom, waar vóór 1950 al een agrarisch bedrijf gevestigd was? Dan kun je mogelijk ook deelnemen aan dit project. Jouw boerderij moet dan wel in het zoekgebied vallen. Als het perceel in een zogenaamd Regiodeal gebied ligt, zoals Zuidoost-Friesland, de Noordelijke Kleischil, het Feangreidegebied en het Kleiweidegebied, is de kans het grootst dat je mee kunt doen. Neem contact op met Landschapsbeheer Friesland om te mogelijkheden te laten checken.
Of vul meteen het aanmeldformulier HAC-F 2021-2024 in en vink dan bij 'maatregel' het vakje bij 5b aan als je een boerderij zonder agrarische bestemming hebt.